Rubriek | New Age en nieuwe spiritualiteit |
Titel | Bewust van de bron’. Over helderziendheid en waarzeggerij vanuit New Age versus profetie vanuit de Heilige Geest |
Lezing door | Diana van Manen |
Plaats, datum | Amersfoort, 4-6-2022 |
Korte inhoud | Er is een enorm aanbod van helderzienden en waarzeggers die vanuit het gedachtengoed van de New Age aan velen hun ‘coaching’ aanbieden. De occulte bronnen van waaruit deze voorspellers putten worden tegenover de gave van profetie in Gods Woord en vanuit de Heilige Geest gezet |
Trefwoorden | occultisme, new age |
Bronnen |
Bijbel (NBV21). |
Inleiding (Bart Eikelenboom)
Een deel van ons is gefascineerd over de toekomst, terwijl weer anderen ‘met de dag leven’ en de toekomst koud laat. In onze vorige lezing hoorden we al dat de rol van ’big data’ steeds groter wordt. Met behulp van (super)computers en statistiek analyseren we data, bevolkingsaantallen, voedselvoorraden, brandstofreserves, groeicijfers, et cetera. Al die gegevens worden vervolgens in modellen gezet en vormen trends, die we extrapoleren naar de toekomst en we laten de computer dan rekenen. Nu weet natuurlijk niemand in wat voor richting bepaalde trends zich uiteindelijk zullen bewegen. Het blijkt dat analyse van big data de toekomst in vijfentwintig procent van de gevallen goed voorspelt.
Nu willen veel mensen toch meer over de/hun toekomst weten. We signaleren een enorme (wild)groei aan occulte manieren om die kennis te verkrijgen. Wist u dat zes op de tien mannen en vrouwen in de Verenigde Staten iedere dag hun horoscoop leest? Deze horoscopen hebben het in zo’n vijf procent van de gevallen bij het rechte eind, dus waarom mensen daar tijd en geld aan uitgeven is de vraag. Daarnaast kun je je hand laten lezen, tarotkaarten gebruiken of naar occulte mediums en waarzeggers gaan.
Deze occulte bronnen om in de toekomst te kijken, worden afgezet tegen de profetische praktijk in de Bijbel en zal hierover Hét licht doen schijnen. Tot nu toe is de Bijbel honderd procent correct gebleken als het om de toekomst gaat. Er staan zo’n 735 verschillende voorzeggingen in de Bijbel. Ongeveer een kwart van alle verzen in de Bijbel heeft een bepaalde mate van profetie in zich. Eén van die 735 voorzeggingen in de Bijbel wordt, zowel in het Oude als in het Nieuwe Testament, zelfs 300 keer genoemd. Dat is de voorspelling dat Jezus terugkomt, de belangrijkste voorzegging van de Bijbel. Het is uitgezocht dat tot nu toe 81% van de Bijbelse voorzeggingen al tot in detail zijn uitgekomen. Daarom geloven wij dat de overige 19% ook zullen uitkomen.
Uitingen van helderziendheid, waarzeggerij en toverij (Diana van Manen)
De definitie van helderziendheid is ‘het zien, het weten van iets buiten het gebruik van de menselijke zintuigen om’. Helderziende personen zijn vaak ook helderhorend, -wetend, -ruikend en -voelend. De Bijbelse term hiervoor is ‘waarzegger’ of ‘raadpleger van geesten’. Hieronder vallen helderzienden, paragnosten en het gebruik maken van horoscopen en tarotkaarten.
In het Sitadorp in Lelystad kun je door de ramen van een New Age-tempel zien hoe mensen een halve meter boven de vloer zweven. Ook kunnen helderzienden soms door de telefoon aanwijzen waar een vermist persoon zich bevindt. Denk aan de historische medicijnmannen en toverpriesters. Ze ‘zien’ en weten dingen van je. Dit inlaten met de duisternis en de demonen behoort tot de heidense religies met hun occult-magische rituelen. Wie hiermee in contact komt kan occult belast raken. Een ander voorbeeld is schizofrenie. Mensen met schizofrenie horen allerlei stemmen. Het is een gevolg van hun ziekte en hoeft niet occult te zijn. Wel kan het ook een invalspoort voor occulte krachten zijn.
In de Bijbel lezen we over een meisje in Filippi. Zij blijkt een medium te zijn van een demon, die de toekomst voorspelde: Een andere keer, toen we weer op weg waren naar de gebedsplaats, kwamen we een jonge slavin tegen die bezeten was door een geest en zo de toekomst kon voorspellen. Met haar waarzeggerij verdiende ze veel geld voor haar eigenaars. Terwijl ze achter Paulus en ons aan liep, schreeuwde ze aan één stuk door: ‘Deze mensen zijn dienaren van de allerhoogste God en verkondigen u hoe u gered kunt worden!’ Dat ging verscheidene dagen zo door. Toen Paulus er genoeg van kreeg, draaide hij zich om en zei tegen de geest: ‘Ik beveel je in de naam van Jezus Christus: verlaat haar!’ En op datzelfde moment ging de geest uit haar weg. (Hand.16:16-18). Paulus en Silas bevrijdden haar door een boze geest uit te drijven.
In het Oude Testament wilde koning Saul op zijn tijd en op zijn initiatief antwoorden, maar kreeg ze niet van God en ging daarom op zoek naar een alternatieve bron voor antwoorden: Hij raadpleegde de HEER, maar de HEER gaf geen antwoord: noch in dromen, noch door middel van orakelstenen, noch bij monde van profeten. Daarom beval hij zijn dienaren om voor hem een geestenbezweerster op te sporen. ‘Daar wil ik naartoe gaan om antwoord te vinden op mijn vragen,’ zei hij. Toen zijn dienaren hem vertelden dat er in Endor nog een geestenbezweerster woonde, vermomde hij zich door andere kleren aan te trekken en ging hij met twee dienaren op weg. Midden in de nacht kwamen ze bij de vrouw aan. ‘Wilt u voor mij de geest van een dode raadplegen?’ verzocht hij haar. ‘Ik zal u zeggen wie u moet oproepen’ (1Sam.28:6-8). Contact met geesten van overleden mensen is echter niet mogelijk, al laat de boze voorkomen of dat wel zo is. Koning Saul sprak in werkelijkheid niet met de geest van de overleden Samuël, maar een boze geest die via de tovenares met Saul sprak.
Als we de occulte praktijken van waarzeggerij en het raadplegen van geesten vergelijken met Bijbelse richtlijnen dan weten we wanneer het de geesten van satan zijn die veel mensen in de New Age misleiden. Ze ontkennen de waarheid en gaan tegen Gods Woord in:
- Er bestaat geen persoonlijke God;
- Jezus is niet de enig geboren Zoon van God en Hij is niet de enige Christus;
- Jezus stierf niet voor onze zonden, dat was ook niet nodig;
- Goed en kwaad bestaat helemaal niet;
- Er is geen Drie-eenheid van Vader, Zoon en Heilige Geest;
- De bijbel staat vol fouten;
- Hemel en hel bestaan niet;
- Ieder mens is God en men kan zijn goddelijkheid realiseren door het bereiken van een hoger bewustzijn, zo zetten ze mensen op de troon in plaats van God.
Andy Müller, een ex-paragnost, schreef eens: “Ik dacht dat het een gave van God was. Ik wilde mensen helpen en vroeg er geen geld voor. Ik heb alles gedaan: hypnose, magnetisme, spiritisme, het was allemaal waarzeggerij. De demonen – oftewel, boze geesten – die in mij waren, spraken door mij heen. Als mensen zich op dit terrein begeven, doen ze zichzelf erg veel schade aan. Er ontstaat een totale binding met de boze, de duisternis. Het geeft misleiding en verwarring in je denken”.
De achterliggende bron van het occulte
De bron van al de uitwassen van occulte wereld is satan en zijn navolgers, de demonen. Demonen zijn gevallen engelen. In het Nieuwe Testament blijkt nog duidelijker dan in het Oude Testament dat satan een heel koninkrijk, een heel regiment met onderdanen, heeft. Satan is de aanvoerder, de overste van het rijk van de demonen. De missie van satan is oorlog voeren tegen het Woord, het volk en de volgelingen van God.
Als we over demonische machten spreken, dan gaat het over de duivel en demonen en geesten (Gr., pneumata). Het zijn dezelfde geestelijke wezens als de engelen. Ze zijn onstoffelijk, onlichamelijk en daarom ook niet met onze gewone zintuigen waarneembaar. Het gaat om een geestelijke realiteit. Een derde van de engelen zijn satan gevolgd en werden daarmee ‘gevallen engelen’ en hun machtsgebied is het rijk van de duisternis. Ze kunnen macht oefenen op de natuur. Als Jezus op het meer in aantocht is, zijn de demonen bang dat hun macht over de mensen gebroken zal worden en werpen ze een zware storm op zee om Jezus te laten verdrinken. Ze gebruiken de aanwezige natuurkrachten in de schepping, wat mogelijk is geworden als gevolg van de zondeval. Demonen hebben ook graag een lichaam waarin ze kunnen wonen. Denk aan de bezeten man en de boze geesten die in de zwijnen gingen. Ze kennen Jezus en haten Hem en ze zijn bang voor Hem. Ze weten dat Hij sterker is.
Deze demonische geesten kunnen verschijnen wanneer ze door menselijke contacten worden opgeroepen. Maar wie met de geesten speelt, speelt met vuur. Er zijn er die buiten hun lichaam het vermogen hebben om bepaalde zichtbare en tastbare gedaanten tevoorschijn te roepen. Gedaanten die eruitzien als delen of het geheel van een menselijk lichaam. De Bijbel geeft christenen duidelijke instructies over hoe zij de geesten moeten beproeven om uit te maken of zij uit God of satan zijn: Geliefde broeders en zusters, vertrouw niet elke geest. Onderzoek altijd of een geest van God komt, want er zijn veel valse profeten in de wereld verschenen. De Geest van God herkent u hieraan: iedere geest die belijdt dat Jezus Christus als mens gekomen is, komt van God. Iedere geest die dit niet belijdt, komt niet van God; dat is de geest van de antichrist, waarvan u hebt gehoord dat hij zal komen – nu al is hij in de wereld. U, kinderen, komt uit God voort en u hebt de valse profeten overwonnen, want Hij die in u is, is machtiger dan hij die in de wereld heerst. Die valse profeten komen uit de wereld voort. Daarom spreken zij de taal van de wereld en luistert de wereld naar hen. Wij komen uit God voort. Wie God kent luistert naar ons. Wie niet uit God voortkomt luistert niet naar ons. Hieraan kunnen we de Geest van de waarheid en de geest van de dwaling herkennen (1Joh:4:1-6).
Licht en duisternis kunnen niet samengaan. In meerdere gevallen werpt Jezus de demonen uit. Hij heeft de satan, en daarmee zijn demonen, overwonnen aan het kruis. Wij als volgelingen van Jezus kunnen deze overwinning van Jezus ook claimen en daarom zijn ze ook bang voor ons. In Jezus zijn we beschermd. Op degene die in Jezus zijn heeft de satan geen macht meer. Hij kan zijn aanvallen wel op ons richten maar onze overwinning is zeker: De Zoon van God is dan ook verschenen om de daden van de duivel teniet te doen (1Joh.3:8). We kunnen dus onze autoriteit nemen in de Naam van Jezus en de pijlen van de boze afweren en de demonen wegsturen. Gebed en het Woord zijn ook wapens in de strijd.
Bijbelse profetie
Deze lezing vindt plaats op een mooi moment, want morgen vieren we met Pinksteren dat de Heilige Geest op aarde kwam en zich in volle kracht manifesteerde door wonderbaarlijke gaven in de net gestarte gemeente van Christus. De eerste gave die Petrus benoemde tijdens zijn Pinksterpreek was die van ‘profetie’: Wat hier nu gebeurt, is aangekondigd door de profeet Joël: “Aan het einde der tijden, zegt God, zal Ik mijn Geest uitgieten over al wat leeft. Dan zullen jullie zonen en dochters profeteren, jongeren zullen visioenen zien en oude mensen dromen dromen. Ja, over al mijn dienaren en dienaressen zal Ik in die tijd mijn Geest uitgieten, zodat ze zullen profeteren (Hand.2:16-18, NBV21).
Profetie komt van het Griekse woord propheteia en is een ‘openbaring of ingeving van God’. Het is eigenlijk: God horen spreken en dat herhalen tegen jezelf of anderen. Je kan ook een beeld zien. Zo leer je Gods hart kennen, wat Hij voor jou en anderen heeft, Zijn beloften. Het verwijst altijd naar Jezus en Zijn liefde. Profetie is een openbaringsgave van de Heilige Geest: Jaag de liefde na en richt u op de gaven van de Geest, vooral op die van de profetie. … iemand die profeteert spreekt tot mensen, en wat hij zegt is opbouwend, troostend en bemoedigend. … de woorden van iemand die profeteert, zijn opbouwend voor de gemeente (1Kor.14:1,3,4).
Waarvoor dient profetie?
Christelijke profetie is bedoeld om te bemoedigen, te troosten en hoop voor nu en de toekomst te geven. Vermaning of correctie kan daarbij horen, maar altijd opbouwend en met een positieve richting en in de liefde. Het is een Bijbelse opdracht die bij gelovigen hoort ter opbouw van de kerk, maar het is ook voor ongelovige buitenstaanders bedoeld: profeteren hoort niet bij ongelovigen maar bij gelovigen. … profeteert iedereen, dan zal een ongelovige buitenstaander door iedereen op de juiste wijze worden beoordeeld en door iedereen worden terechtgewezen. Alles wat in zijn hart verborgen ligt zal aan het licht komen, en dan zal hij zich in aanbidding voor God neerwerpen en uitroepen: ‘Werkelijk, God is in uw midden.’ … U kunt ieder op uw beurt profeteren, zodat ieder van u kan worden onderwezen en bemoedigd (1Kor.14:22,24,25,31).
Profetie activeert Goddelijke manifestatie en zet mensen aan tot het nemen van beslissingen in de goede richting. Hoe iemand de toekomst beziet, bepaalt welke stappen hij of zij vandaag zet. En hoe ver kan je zien? Hoe meer je ziet, des te meer je kan verwachten. Een openbaring (lett., ‘onthulling’), een profetisch woord, kan krachtig zijn en je onmiddellijk veranderen.
Profetie toegepast
In coachings- en pastorale gesprekken verwacht God dat we gevoelig zijn voor mensen en hen niet veroordelen. Vaak zijn ze zichzelf al genoeg bewust van hun problemen. Spreek dus constructief en opbouwend. Volg de Heilige Geest en kijk niet naar uiterlijkheden. Het is belangrijk om je eigen geest te kunnen controleren, alvorens christelijke, profetische bemoedigingen uit te spreken. Je moet een volwassen christen zijn. Zelfbewust en je identiteit in Jezus kennen. Praat eerst met jezelf, wees eerlijk en breng je gedachten in lijn met Gods Woord. (‘In tongen spreken’ is jezelf opbouwen in de kracht van de Heilige Geest, dit kan overgaan in profetie.)
In het Oude Testament werden profeten vaak gebruikt om tot de ongelovigen te spreken. Kijk naar Elia en Jeremia, boodschappers voor alle heidense naties. Er was wet en oordeel. In het Nieuwe Testament heeft Jezus de wet volbracht. We hebben ons opstandingsleven in en dankzij Hem. We zijn een nieuwe schepping. Nu is er de genade en liefde van Jezus. God zal gelovigen nooit ontmoedigen of terneerslaan. Hij wil ons de volheid die we al hebben in Jezus, laten zien en ervaren. Evenals al het geloof, alle kracht, wonderen en tekenen, gezondheid, voorspoed in alle gebieden van ons leven, overwinning en onvoorwaardelijke liefde.
Bijbelse profetie is uitsluitend mogelijk door de Heilige Geest. Het komt niet voort uit menselijk redeneren, onderwijs of opleiding. Het is het doorgeven van een ‘geïnspireerd woord’. Een goede profetie gaat meestal samen met een woord van wijsheid, kennis, onderscheid van geesten en interpretatie van tongen. Goddelijke wijsheid is, dat je weet wat er moet gebeuren (denk aan het wijze oordeel van koning Salomo over de twee baby’s). Een woord van kennis is een meetbaar feit. Je ziet iemands leven door de Heilige Geest. Een voorbeeld hiervan is de Samaritaanse vrouw. Onderscheid van geesten is een verschil in geesten kennen, het kunnen onderscheiden tussen engelen en demonen. Je hebt de menselijke geest, een demon of boze geest en de Heilige Geest.
Bij de toepassing van de profetische gaven horen we verantwoording af te leggen voor hetgeen we zeggen en moet het Bijbels gefundeerd zijn. Profeten en profetieën gaan vaak samen met andere profeten en profetische woorden: ‘laten er twee of drie profeten spreken en laten de anderen het beoordelen’. Het is een beoordeling, niet van de persoon, maar van de Geest. Wel is het van belang om naar het karakter en de vruchten te kijken van degene die profeteert. Met name de liefde van de profeterende persoon is van belang, de liefde is immers een vrucht van de Geest en komt van God: de liefde komt uit God voort. Ieder die liefheeft is uit God geboren en kent God. Wie niet liefheeft kent God niet, want God is liefde (1Joh.4:7,8).
Als je profetische woorden spreekt, spreek dan geen eigen woorden, maar laat je leiden door de Heilige Geest, altijd vanuit de rust en hou van mensen. Heb verwachting, geloof, hoop en zie de beloften van God voor jou en de ander voor je. Heb verbeeldingskracht. Zie de plaatjes! Leef in het bovennatuurlijke, blijf dichtbij God. Als je nog niet profeteert of hierin nog niet uitgestapt bent, weet dan dat dit de wil van God is. Laat je niet leiden door onzekerheid of ongeloof. En als je een profetisch woord ontvangt, maar er (nog) niets mee kunt, parkeer het dan even. Het kan zijn dat het inzicht of de toepassing later komt. Wees alert op mogelijke bevestigingen.
Conclusie
We hebben dus twee bronnen gezien voor het voorspellen van de toekomst. Aan de ene kant de occulte (Lat. verborgen) kant van de telepathie en van de spiritisten, mediums, helderzienden, en waarzeggers en aan de andere kant de Bijbelse profetie.
De Bijbel is glashelder over de eerstgenoemde kant. God verbiedt deze praktijken, omdat we daardoor op gevaarlijk terrein in de onzichtbare wereld komen: Er mag bij u geen plaats zijn voor mensen die hun zoon of dochter als offer verbranden, en evenmin voor waarzeggers, toekomstvoorspellers, wichelaars, tovenaars, bezweerders, en voor hen die geesten raadplegen of doden oproepen. Want de HEER verafschuwt mensen die zulke dingen doen, en om die verfoeilijke praktijken verdrijft Hij deze volken voor u. U moet volledig op de HEER, uw God, gericht zijn. Ook al luisteren de volken in het land dat u in bezit zult nemen wel naar toekomstvoorspellers en waarzeggers, ú heeft de HEER, uw God, dat verboden (Deut:18:10-14).
Hiermee zegt de Bijbel níet dat helderzienden en waarzeggers altijd onwaarheden zouden verkondigen. Een waarzegster of helderziende kan telepathische gaven hebben en zien en voelen wat er in iemand omgaat en kan ook de toekomst voorspellen. Het slavinnetje in Filippi dat achter Paulus aanliep en profeteerde, sprak immers ook ware woorden, ze was echter onder invloed van een boze geest die Paulus later uitdreef. Nee, het is de bron van hun antwoorden en hun kennis van dingen die ze onmogelijk kunnen weten, die het probleem vormt. Namelijk Satan en zijn demonen: niemand minder dan Satan vermomt zich als een engel van het licht. Het ligt dus voor de hand dat ook zijn dienaren zich voordoen als dienaren van de gerechtigheid (2Kor.11:14,15). De boze vermomt zich als een engel van het licht. Satan wilde gelijk aan God (Jezus) zijn en dat zie je nog steeds. Ze doen zich voor als dienaren van gerechtigheid, in allerlei verschillende vormen en gedaanten.
Nee, het is Gods wil dat we alléén informatie ontvangen via de ware bron: Zijn Woord, de Bijbel: Alles wat de Schrift zegt is door God geïnspireerd en kan gebruikt worden om onderricht te geven, om dwalingen en fouten te weerleggen, en om op te voeden tot een rechtschapen leven, zodat een dienaar van God voor zijn taak berekend is en voor elk goed doel volledig is toegerust (2Tim.3:16,17). Daarbij belooft God dat Hij ons zal voorzien van (hemelse) Wijsheid als we Hem daarom bidden: Komt een van u wijsheid tekort? Vraag God erom en Hij, die aan iedereen geeft, zonder voorbehoud en zonder verwijt, zal u wijsheid geven (Jak.1:5).
God heeft zelf zijn stempel op ons gezet door ons Zijn Heilige Geest in ons hart te geven. Daardoor zijn wij verzekerd dat we bij Hem horen: Het is God die u en ons Christus als fundament geeft, die ons allen heeft gezalfd, heeft gewaarmerkt als zijn eigendom en als voorschot de Geest in ons hart gegeven heeft (2Kor.1:21,22). Dit noemen we een nieuwe, geestelijke geboorte. Alleen met de Geest kunnen we in het Koninkrijk van God komen en komt er Geestelijk leven uit ons voort. We doen niet meer onze eigen zin, maar laten ons leiden door de Heilige Geest. We worden met verschillende gaven en talenten geboren, waarbij de gave van profetie het belangrijkste wordt genoemd.
Het is dus belangrijk om de geesten te onderscheiden en we mogen God daar ook om wijsheid voor vragen. Hij maakt dan wel duidelijk of toekomstvoorspellingen of beelden van zaken die je niet kunt weten, van God komen of van een occulte bron. Ondanks alle ellende om ons heen, zal God je beschermen en Hij zal je rust en vrede in je hart geven, wat je omstandigheden ook zijn.
Ik sluit mijn lezing graag af met twee persoonlijke getuigenissen uit mijn eigen leven.
Persoonlijk getuigenis (1): telepathie
Als 22-jarige was ik behoorlijk ‘zoekende’ en kwam ik in de wereld van New Age terecht. Zo ging ik naar een waarzegster, onderging ik hypnose, liet mijn hand lezen, deed aan astrologie en numerologie en verslond ik paranormale boeken. Daarnaast verdiepte ik me in andere religies en volgde ik een cursus over chakra’s.
Ik merkte dat ik steeds meer helderziend en heldervoelend werd. Ik vroeg me af of dit een natuurlijke gave van me was, immers, als kind ‘voelde ik ook veel aan’ van andere mensen? Toch merkte ik een verandering. Al snel zag ik beelden bij mensen. Soms was het de inrichting van iemands huis, dan weer iets anders dat ik niet kon weten. In het begin leek het nog leuk en spannend, maar later kreeg ik steeds meer negatieve beelden bij mensen. Ik zag ziekten en later zag ik zelfs de dood in iemands ogen. Dat was bij een vriendin die op bezoek kwam met haar vriend. Een week later hoorde ik dat ze een auto-ongeluk hadden gekregen. Gelukkig leefde zij nog. Dit was iets dat ik liever niet wilde zien.
Steeds vaker kon ik de energie van iemand voelen en dan wist ik vrij snel wie ik voor me had. Uiteindelijk werd het zo erg dat ik er angstig van werd en opnieuw mijn hart aan Jezus heb gegeven. In mijn zoektocht kwam ik terug bij mijn Bron: Jezus. In no time was ik verlost van de negatieve beelden en mijn angsten. Ik merkte dat het soms nog terug probeerde te komen, maar ik weet wie ik ben in Hem en bij het uitspreken van Zijn machtige Naam moet alles wijken. Zijn liefde is zo overweldigend, daar kan geen duistere kracht bij in de buurt komen, laat staan mij overweldigen.
Persoonlijk getuigenis (2): pand
Jaren geleden was ik op zoek naar een nieuwe woonruimte. Vooraf had ik een droom en een visie van een groot oud herenhuis, waar ik zelf zou gaan werken en wonen en kamers verhuren. In mijn gedachten moest het een groot pand zijn. Waar zou ik het vinden? Ik zag dit plaatje zo voor me en vervolgens gaf ik deze droom en visie aan God en liet het los en aan Hem. Hij kent de wensen van mijn hart.
Een tijd later liep ik eens in de stad (Amersfoort) en, zoals wel vaker, keek ik naar leegstaande huizen en winkelpanden, maar nu biddend. Opeens stond ik stil en keek naar boven. Ik zag een mooi pand met grote glas-in-lood ramen en, voor zover ik het kon zien, was het leegstaand. Gelijk wist ik: dit is het! Op het moment dat ik daar stond, was het voor mij zeker dat God hier een bedoeling mee had.
Tijdens een bezichtiging van het betreffende pand was ik heel enthousiast; er stond een marmeren schouw en het had nostalgische oude houten balken en hoge plafonds. Ook al moest er nog veel verbouwd worden, ik ging ervoor. En wat bleek: God voorzag in alles. De verhuurder bleek ook een christen te zijn, hier begon het al mee. Daarna kreeg ik gunst-op-gunst.
Ik zette steeds een stap in geloof, luisterde naar Zijn stem, liet me leiden door de Heilige Geest en daar, op de juiste tijd en op het juiste moment, kwam dit pand op mijn pad. Ik heb dat als zo’n gebedsverhoring ervaren! God gaf mij een woning met heel veel mogelijkheden en Hij zorgde op deze manier tot op de dag van vandaag voor mijn inkomsten voor mij en mijn zoon. Een oplossing die niet beter kon. God is goed, all the time!
Nawoord (Bart Eikelenboom)
Als nawoord voor de lezing van vandaag trek ik als afsluiting graag een paar historische lijnen om de veelkleurige invloed van de boze in de laatste eeuwen te illustreren. Ook zijn de mensen ondertussen misschien al gewend dat ik wat punten over de eindtijd aanstip en wat zaken uit de huidige actualiteit erbij betrek. Ik besef dat ik daarmee (weer) meer aanstip dan dat ik in dit nawoord kan aanroeren, maar het is van zulk essentieel belang om een goed overzicht en inzicht te hebben, dat ik er toch voor kies om dit te doen.
Veelkleurig en vasthoudend
Satan wordt wel de ‘god van deze eeuw’ genoemd. We leven nu in het tijdperk waarin het kwaad de god van dat tijdperk is. Natuurlijk regeert Christus hierboven, maar tot Zijn terugkomst is dat (nog) niet totaal en overal, want de mens is en blijft vrij om te kiezen, ook tegen Hem. Deze duivel maakt gebruik van de machten van het kwaad om ongelovige mensen zoveel mogelijk te verblinden voor het Evangelie.
Door de eeuwen heen is de duivel – de satan, de slang – in zoveel vormen en gedaanten en invloedssferen, op aarde chaos aan het zaaien en verderf aan het storten. Hij lijkt onverzadigbaar in zijn haat en het lijkt alleen maar erger te worden naarmate zijn einde nadert: Wees waakzaam, wees op uw hoede, want uw vijand, de duivel, zwerft rond als een brullende leeuw, op zoek naar een prooi (1Petr.5:8).
Maar Jezus is verschenen om de daden van de duivel teniet te doen. Dit probeerden we tot uitdrukking te brengen in ons logo. Daarin vertrapt Jezus de kop van de slang. De slang manifesteert zich achter en in honderden gedaanten, mensen, bewegingen en stromingen. Stichting Sense volgt deze bewegingen op de voet en waarschuwt ertegen, vanuit de erkenning dat achter al die bewegingen en manifestaties maar één bron zit en dat is de satan, de tegenstander, de duivel, de slang. Wij proberen dus de duisternis, het occulte (letterlijk: het verborgene) in het Licht van Jezus te brengen en de mensen ervoor te waarschuwen.
Een illustratie van de vasthoudendheid van de slang vormen de paganisten en heksen die nog steeds een stil protest voerden en voeren tegen Sint Patrick. De geschiedenis vertelt over Sint Patrick (385-461) en hoe hij de slangen uit Ierland verdreef. De slang is het symbool van het occulte en een metafoor voor de vroegere heidense religies van Ierland. Sint Patrick bracht het christendom naar Ierland en heeft zo goed werk gedaan dat praktisch al het heidendom uit het land verdween (zonder zelf de heidenen te verdrijven). Hij deed zulk goed werk met de omzetting van het hele land naar de nieuwe religieuze overtuigingen, dat het oude systeem nagenoeg werd geëlimineerd. Dit wordt nog steeds gevierd op Sint Patrick’s Day. Maar de heksen en duivelaanbidders in Ierland dragen nog steeds een slang op hun jas of shirt. Ook hangen ze soms een ‘lengteslangenkrans’ op hun voordeur, een krans van takken en vers groen en ‘versierd’ met slangen.
Graag laat ik een filmfragment zien dat de creativiteit en vasthoudendheid van satan goed illustreert. In de film The devil’s advocate (1997) wordt de hoofdrolspeler met behulp van satan een succesvol advocaat. Maar, zoals zo vaak bij demonische invloeden, eindigt het wereldse succes als een drama en de advocaat schiet zich door het hoofd. Daarna wordt hij als het ware ‘wakker’ en lijkt het alsof alle ellende niet gebeurd is. Hij gaat verder met waar hij gebleven is, maar niet lang daarna gaat het als volgt [videofragment].
Negentiende eeuw
Laten we beginnen met enkele occulte lijnen uit de negentiende eeuw. Het was toen dat madame Blavatsky (1831-1891) de grond legde voor de theosofie; een synthese van wetenschap, religie en filosofie, gebaseerd op oude Wijsheidsreligies. We beginnen hier omdat zij een belangrijke rol speelde in de opkomende westerse belangstelling voor hindoeïsme, boeddhisme en het filosofisch gedachtegoed uit het Oosten, zoals van dat van Confucius en Manu en de oosterse kosmologie.
In zowel Groot-Brittannië als de Verenigde Staten was bij enkele groepen uit de gegoede middenklasse een sterk toenemende interesse in spiritualisme en georganiseerde seances te bespeuren. De westerse esoterie kwam op, vanuit onder andere de Rozenkruisers en de Kabbala. De Brit Aleister Crowley (1875-1949) schreef in die tijd zijn ’Book of the law’, met daarin de samenvatting van het satanische gedachtengoed: ‘Do as thou willst’ of, in het Nederlands, ‘Doe wat je wilt’. ‘Er is geen God’, zo beweerde hij, ‘alleen jouw begeerte en jouw wensen doen ertoe. Jij bent je eigen god’.
Opvallend aan al die occulte bronnen is hun polemiek tegen het christendom. Vaak presenteert ze alternatieve, esoterische vormen van het christendom, waaronder de gnostiek en allerlei varianten op het christendom, met organisaties als de Jezuïeten, de Illuminati en de Vrijmetselarij. Altijd valt een vergelijking met bijvoorbeeld het boeddhisme en het hindoeïsme voor het christendom zeer nadelig uit. Dit zegt iets over de macht die erachter zit. Het occulte strijdt niet tegen de Islam of andere geloven, maar alleen tegen het christendom. Met tijdschriften als ‘Lucifer’ wordt hun bron al snel duidelijk, al is het voor de onwetende burger die naar een waarzegger gaat, veelal verborgen.
Niet alleen aan de strijd tegen de christenen, ook aan de leugenachtigheid en manipulatie zijn de occulte bewegingen te herkennen. Madame Blavatsky was al in haar eigen tijd zeer controversieel. Ze werd beschuldigd van onder meer bedrog in het manipuleren en in scène zetten van occulte fenomenen, plegen van massaal plagiaat en het verzinnen van een occulte broederschap die brieven verzond die zij zelf zou schrijven. Dus ook van haar zou gezegd kunnen worden: Uw vader is de duivel, en u doet maar al te graag wat uw vader wil. Hij is vanaf het begin een moordenaar geweest. Hij hoort niet bij de waarheid, omdat er geen waarheid in hem is. Wanneer hij liegt, spreekt hij zoals hij is: een aartsleugenaar, de vader van de leugen (Joh.8:44).
De jaren zestig
We gaan verder naar de jaren zestig. Het zijn de jaren die Basilea Schlink – de Duitse zuster die leefde van 1904 tot 2001 en die de Mariënschwestern heeft opgericht – in 1975 in haar boek beschreef: “Volgens een verklaring van de zogenaamde ’Zwarte Paus’, stichter van de satanskerk in de Verenigde Staten, zou in het midden van de jaren zestig het nieuwe satanische tijdperk zijn begonnen.
Het was als bij een dijkdoorbraak: een golf van demonie overspoelde de landen. Losbandigheid en het ongeremd uitleven van zinnelijke begeerten werd voor velen het ideaal. De massamedia richtten het zedelijk normbesef van miljoenen te gronde; radio- en televisieprogramma’s gaven – soms onder het mom van kunst, wetenschappelijk onderzoek of opvoeding – aanschouwelijk onderwijs in bruut geweld, moord en seksuele perversiteiten en een kille verachting van het ongeboren leven. Duistere praktijken die vroeger beperkt bleven tot de zelfkant van de samenleving en zwaar gestraft werden, konden nu openlijk worden uitgevoerd en werden zelfs aangeraden en toegejuicht. Gewetensnood werd als een symptoom van ongezonde geremdheid beschouwd. De mens in zijn ‘recht’ wil zich te laten leiden door zijn impulsen, werd niet langer verantwoordelijk gesteld voor zijn daden en werd ‘bevrijd’. De rechtspraak moest erop worden aangepast. Daarmee was het morele verval niet meer te stuiten. Er was de lawine van de zonde. Mensen, zelfs hele volkeren, zouden de krachten ervaren die de mens onherroepelijk te gronde richt, zoals ook spoedig zou blijken. Het was de zonde die normale, actieve, energieke en creatieve jonge mensen aantast en hen apathisch en gedesillusioneerd maakt. De zonde die hen veranderde in vegeterende nietsnutten en parasieten of hen tot het peil van misdadigers deed wegzinken.
Deze zonde werd aangewakkerd door satan, die maar één doel heeft: de ondergang en vernietiging van mensenlevens, van hele volkeren en van de wereld. … Jonge en krachtige mensen liggen neergeveld ter aarde, niet als helden die hun leven gaven om hun vaderland te redden, maar als slachtoffer van hun zinnelijke lusten. Ze hebben zichzelf vergiftigd door alcohol en drugs. Satan en zonde hebben hen in het verderf gestort, hun persoonlijkheid verwoest en hen tot misdadigers en krankzinnigen gemaakt. Ziek naar lichaam en ziel worden ze met miljoenen de dood in gedreven”. Einde citaat.
De jaren tachtig tot nu
Madame Blavatsky’s ideeën waren de inspiratie voor de latere westerse spirituele bewegingen van de New Age. In de golfstream van New Age lazen we in de tachtiger en negentiger jaren De Celestijnse belofte en luisterden we naar Deepack Chopra. Sommige van deze trends lijken wat ‘uit’ te zijn, tenminste, ik hoor of lees er wat minder over. Maar in veel andere en ook nieuwe gedaanten is de satan nog springlevend en brult hij zelfs als nooit tevoren. De ideologieën die ons tegenwoordig worden voorgehouden over de mens, zijn seksualiteit en de opvattingen rondom geslacht en beleving van dat geslacht, komen steeds openlijker neer op: ‘doe wat goed voelt en wat jij wilt’. Zolang je binnen de grenzen van de wet blijft, moet alles kunnen.
Je ziet deze gedachten ook binnensluipen in kerken en onder christenen. We nemen allerlei heidense ideeën en gebruiken over uit de wereld, zonder daar vaak goed over na te denken. Ik vind het zo opvallend als zuster Schlenk al in de jaren tachtig signaleerde dat: “satans intocht in de Protestantse Kerk door kerkelijke kringen niet slechts werd getolereerd, maar zelfs verwelkomd en toegejuicht”. Zij doelde hiermee op het optreden van hoogleraar en schrijver van veertig boeken, Dorothee Sölle (1929-2003), die op een Kirchentag haar eerste applaus oogstte met haar ’God-is-dood-theologie’. Voor zuster Schlenk was het: “alsof ik in Keulen de doodsklok voor de protestantse kerk had horen luiden”.
Wat betreft de taferelen die Basilea Schlenk beschrijft, valt het mij op dat er trends zijn die we zestig jaar later nog steeds zien, maar in steeds weer andere vormen. Net zoals we zagen dat satan vele invloedpogingen op zijn repertoire heeft, maar die in (zijn) wezen hetzelfde zijn. In 1988 (!) schrijft Texe Marrs bijvoorbeeld als eerste zin in zijn boek Duistere geheimen van de New Age: “Satan heeft een plan voor een één-wereldreligie en een één-wereldregering.” Zo nieuw zijn die ideeën dus helemaal niet.
Het einde in zicht
De christelijke visie op de geschiedenis en de toekomst van de wereld is niet cyclisch, niet ritmisch, niet negatief en niet positief, maar de apocalyptisch! In het kort gezegd, komt het er in onze visie op neer dat het eerst nog veel slechter gaat met de wereld. Wij verwachten dat het niet heel lang meer duurt voordat de tijd van de mensheids en Gods aller diepste lijden aangebroken is. Dat zal zo erg zijn, dat zal elk ander verdriet overtreffen. Maar daarna komt het ineens goed. Dan komt Jezus terug en komt Gods Koninkrijk op aarde en daarna komt er zelfs een nieuwe hemel en aarde.
Maar tot die tijd wordt het steeds slechter. Ik citeer zuster Schlink weer: “Het is nacht geworden. In plaats van Jezus te verkondigen, worden er door satan-geïnspireerde denkbeelden geïntroduceerd. Mijn hart is vol verdriet en weeklacht over de pijn die Jezus daarmee wordt aangedaan. De grote afval is begonnen en over een aantal jaren zal het gericht volgen, omdat men niet wil luisteren. Men kiest voor de zonde en misleidt de jeugd en allen die niet kunnen onderscheiden waarop het aankomt”.
We leven in een tijd waarin het occulte en satanische meer en meer openlijk zichtbaar is. Het demonische verspreidt zich steeds makkelijker en steeds breder. De voorbeelden zie je overal. Je ziet het in muziek, films en series. De songfestivalliedjes van de jaren vijftig tot en met tachtig waren nog prachtig, daarna ging het snel bergafwaarts. Misschien is het overzicht van teksten van de songfestivalliedjes van dit jaar (2022) wel bekend. Die waren vergeven van het occultisme en werden gebracht als iets normaals.
En waar vroeger lacherig werd gedaan over horoscopen, sterrenbeelden en geneeskrachtige steentjes is het nu heel normaal om hierin te geloven en er geld aan te spenderen. Paulus schreef dat ‘satan de god van dit tijdperk is’ al zo’n tweeduizend jaar geleden. Maar onze tijd, onze eeuw, is niet anders dan toen. De geest van onze tijd staat meer en meer onder de invloed van de ‘god van deze eeuw’, de god van dit tijdperk. De satan houdt mensen in onze tijd heel krachtig voor dat we God en Jezus niet meer nodig hebben. Wij hebben onze welvaart, wij hebben onze kennis en onze ratio. Wij hebben onze moderne inzichten, die toch veel beter en hoger zijn dan die van dat oude boek, de Bijbel. Hij verblindt de mensheid, zodat ze niet openstaan voor Christus en het evangelie. De tijdgeest wordt zo door hem gemanipuleerd, dat de gedachten van mensen niet bestraald worden door Gods licht. Niet omdat God niet bij machte is om dat te doen, maar omdat de mens zelf er in zijn vrije wil niet voor openstaat. Zo staan ook mensen van onze tijd niet meer open voor de boodschap van de Heer en Zijn evangelie van liefde, vergeving en wedergeboorte. Ze zijn meer en meer verblind en waar dit licht niet meer valt, daar worden de geesten van mensen rijp voor andere invloeden.
Zoals Jezus in de Hof van Gethsémane door Zijn discipelen in de steek werd gelaten en Hij alleen stond in Zijn strijd met de woedende machten der duisternis. Zo staan de overgebleven christenen steeds meer alleen in een overweldigende boze wereld. En de urgentie voor het kwaad wordt steeds groter, want zijn tijd is kort. De Bijbel leert dat de antichristelijke geest op zijn sterkst zal zijn, vlak voor de ‘dag van de Heer’. Het verzet zal steeds groter worden en de verblinding waarover Paulus spreekt, zal zich alsmaar verder verspreiden. Net als bij de Farao in Egypte, lezen we dat God de koppigheid van de goddeloze(n) ‘met verblinding zal treffen’ in het laatste der dagen: De komst van de wetteloze mens is het werk van Satan en gaat gepaard met groot machtsvertoon en valse tekenen en wonderen, en allen die verloren zullen gaan, zal hij met zijn kwaadaardigheid verleiden. Want ze hebben de liefde voor de waarheid, die hen had kunnen redden, niet aanvaard. Daarom treft God hen met verblinding, zodat ze dwalen en de leugen geloven (2Thess.2:9-11)
De wereld op z’n kop
Nog drie voorbeelden van de wereld op z’n kop in onze (eind)tijd. Drie voorbeelden van wat eens ‘goed’ was, dat nu door de wereld ‘fout’ wordt verklaard.
Het eerste voorbeeld is die van de Finse, christelijke politica Päivi Räsänen die een celstraf tot zes jaar boven het hoofd hing voor haar uitspraken. Zij stelde dat het huwelijk enkel voor één man en één vrouw bedoeld is en dat homoseksualiteit zondig is. Voor deze uitspraken moest ze voor de rechter verschijnen omdat de Europese Commissie ‘haatdragend taalgebruik’ strafbaar wil stellen. – Zit daar een macht achter? (Is het net als bij Poetin van wie ik hoorde dat ‘hij dingen ingefluisterd krijgt’? Van wie dan? In Oekraïne schijnen elf miljoen familieleden te wonen van Russen, dus ze schieten op hun eigen familie nu … .)
Het tweede voorbeeld betreft Duitsland, waar verschillende seculiere organisaties hun krachten hebben gebundeld in de ‘Zentralrat der Konfessionsfreien’. Deze nieuwe organisatie zegt de belangen van miljoenen niet-gelovigen te behartigen. Haar eerste statement is dat ze de invloed van kerken in Duitsland ‘buitensporig’ vinden. Ze streven ernaar die invloed op verschillende vlakken in te perken. Zo is de wens dat er geen kerkklokken worden geluid op zondag, dat abortus weer een recht wordt en dat euthanasieregels worden versoepeld (bron: EO-Visie week 23, 2022).
Het laatste voorbeeld betreft Israël. Voor de vervulling van alle profetieën is Israël meer leidend dan alle mRNA-vaccins, QR-codes, Klaus Schwab, het WEF en The Great Reset bij elkaar. Deze zaken zijn natuurlijk ook tekenen van de eindtijd, maar Gods handelen met Israël is leidend. Israël wordt omringd door vijanden en dat wordt gevaarlijker naarmate het land meer gebukt gaat onder interne verdeeldheid. Jezus waarschuwde hier al voor: ‘leder koninkrijk dat tegen zichzelf verdeeld is, gaat ten onder’. Jezus doelt hier niet alleen op de uiterlijke, maar ook op geestelijke verdeeldheid. En Israël leidt op het moment onder een enorme interne verdeeldheid. Die verzwakt het land en dat kan Israël niet permitteren. Het huidige Israël ziet dat de Jodenhaat wereldwijd toeneemt. De wereldopinie keert zich meer en meer tegen Israël, zoals het aantal VN-resoluties tegen het land illustreert. De vijandschap van omliggende landen is enorm hevig, met Iran voorop. Kortgeleden laaide het geweld weer op. Vanuit de Al-Aqsa-moskee werden molotovcocktails en stenen gegooid naar ordehandhavers en religieuze Joden die bij de Westelijke Muur (de Klaagmuur) wilden bidden, werden geslagen. Wat ik wil illustreren is de wereld op z’n kop. Na deze rellen door Palestijnen en Arabieren heeft de Israëlische politie de Tempelberg in Jeruzalem verboden terrein verklaard. – Even voor de goede orde en voor wie het niet weet: op de Tempelberg bevindt zich de heiligste plaats in het Jodendom, de plek waar vroeger de eerste en tweede tempel stonden. In de zevende eeuw na Christus is Jeruzalem door islamitische imperialisten veroverd en heeft een opeenvolging van kaliefen de Tempelberg geïslamiseerd door de bouw van islamitische plaatsen voor erediensten, waaronder de Rotskoepel – die bovenop de oude Joodse tempel is gebouwd – en de Al-Aqsa-moskee. – Maar nu komt het: het oplaaiend geweld was de reden dat de Israëlische politie, omwille van ‘de lieve vrede’, alleen de aanhangers van één godsdienst op de Tempelberg toeliet: de islam. Voorheen mocht een beperkt aantal Joodse burgers hun heiligste plaats bezoeken, op voorwaarde dat ze daar niet bidden. Joden die dat wel doen, worden gearresteerd. Joden mogen het complex alleen betreden via een aparte poort, die bestemd is voor niet-moslims. Zo is het nu in Israël. In hun eigen land, het land van God, mogen de Joden niet naar hun heiligste plaats, terwijl de moslims – in wiens Koran Jeruzalem helemaal niet als heilige stad genoemd wordt – mogen wél op die voor Joden heilige plek komen. Deze zeer vergaande toezeggingen van de Israëlische autoriteiten weerhouden de Palestijnse terreurgroepen en haatpredikers er niet van routinematig rellen uit te lokken onder valse bewering dat, ‘zionisten de Al-Aqsa bestormen’, waarvan alle media gretig verslag doen en waarna de hele wereld weer over Israël heen valt. Het wordt als vanzelfsprekend beschouwd Israël de soevereiniteit in zijn hoofdstad moet opgeven en zijn politie moet belasten met het arresteren van Joodse burgers die op een heuvel bidden. Tegelijkertijd mogen Palestijnen geweld toepassen, een ‘Judenreine’ staat in Samaria en Gaza eisen, en riskeren Palestijnen die onroerend goed aan Joden verkopen de doodstraf. Totaal de wereld op z’n kop.
Visie en missie
Met het afscheid van twee oude, en de start van twee nieuwe bestuursleden, ga je automatisch eens terug- en vooruitkijken. Wat is onze visie en missie? Wat is de rode draad in wat we hebben gedaan en wat we nog willen doen?
De visie van stichting Sense is uitgebeeld in ons logo, gebaseerd op de tekst uit 1Joh.3:8: de slang zondigt al vanaf het begin en de Zoon van God is verschenen om de daden van de duivel teniet te doen. Het was ons verlangen vroeger en het is ons verlangen nu dat er toch een waarschuwende tegenstem tegen het occulte moet worden gehoord. Stichting Sense wil met behulp van lezingen en een toegankelijke website zoveel mogelijk satans geheime strategieën ontmaskeren en in Gods licht stellen. Met Jeremia roepen we uit: ’Er is toch balsem in Gilead, daar zijn toch heelmeesters? Waarom geneest mijn volk dan niet?’ (Jer.8:22). Er is toch een balsem in de Persoon van de Here Jezus?! Elk klein beetje kan helpen om mensen wakker te schudden en de opmars van de machten van zonde en duisternis nog tegen te houden.
Is het niet die veelkleurigheid en die vele hoedanigheden en gedaantes van het occulte die de rode draad vormen in de historie van stichting Sense? Heeft zij niet een wijd pallet aan occulte verschijningen willen belichten in haar ruim tachtig lezingen die ze in de afgelopen eenendertig jaar verzorgd heeft? We zagen de duivel van heel dichtbij achter de Dalai Lama door een eerstehands getuigenverslag van Martin Kamphuis, die de Dalai Lama van heel dichtbij, persoonlijk heeft meegemaakt. We zagen de boze ook achter al de vormen van New Age en nieuwe spiritualiteit. We zagen hem achter de christelijke mystiek, achter het Hindoeïsme en haar hedendaagse verschijningsvormen van yoga. Achter het Zenboeddhisme en haar westerse verschijningsvorm van mindfulness. We zagen hem achter het occultisme en de esoterie. We zagen hem zelfs in de hedendaagse psychologie en bewustzijnsleer terugkomen.
We hebben nu zo’n twaalf categorieën waarin we de verslagen van onze lezingen presenteren. Laatst dacht ik eraan om eens met het nieuwe bestuur te overleggen om onze verslagen misschien ook eens in chronologische volgorde te presenteren op de website.
Dat zou (ook) een historisch overzicht opleveren van de vele pogingen die de satan heeft ondernomen om zijn invloed op de mensheid uit te oefenen. Het zou inzicht kunnen geven in de vele hoedanigheden van de duivel en dat hij inspeelt op de tijdgeest en trends in de wereld. Zo kan het voorkomen dat occulte pogingen of bewegingen ook weer kunnen verflauwen of uitdoven om dan vervolgens weer op andere plaatsen, en in andere vormen, op te duiken. Net zoals we in het filmfragment zagen.
Maar wat is ons bereik nog klein. De Bijbel zegt al: u kunt beter niet zo hoog van de toren blazen; u zou de waarheid geweld aandoen. Dat soort wijsheid komt niet van boven; ze is aards, ongeestelijk, demonisch. Waar jaloezie en egoïsme heersen, vieren wanorde en allerlei kwaad hoogtij. De wijsheid van boven daarentegen is vóór alles zuiver, en verder vredelievend, mild en meegaand; ze is vol ontferming en brengt niets dan goede vruchten voort, ze is onpartijdig en oprecht (Jak.3:14-17).
We zijn klein, maar wat we willen is de ‘wijsheid van boven’ brengen naar een wijder publiek. Onze nieuwe secretaris had nog nooit van ons gehoord, maar hij is goed in het gebruik van multimedia. Hij kan helpen bij het maken van een uitnodigende nieuwsbrief. En bij het maken van video-opnames in plaats van alleen verslagen van lezingen. En bij nieuwe pogingen om een groter bereik te krijgen via influencers, enzovoort. De komende tijd gebruiken we om hierover na te denken en keuzes te maken. Want de tijd staat niet stil en satan ook niet. Hij blijft doorwerken en steeds heftiger zijn duistere macht aanwenden, want zijn tijd is kort. Hoe donkerder de wereld, hoe meer het erop aankomt dat wij ons licht verspreiden, naar recht en waarheid in Christus, op basis van Gods rijke Woord: Hij heeft ons gered uit de macht van de duisternis en ons overgebracht naar het rijk van zijn geliefde Zoon (Kol.1:13).
Het zal erom spannen. Het secularisme ijvert met een agressieve zendingsdrang en kent geen genade voor wie oproept tot gehoorzaamheid aan iets wat buiten mijzelf ligt, en al helemaal niet als dat Gods geboden zijn. Dr. Wim Dekker heeft gezegd dat wij niet leven in een neutraal heidendom zoals de eerste christenen, maar in een na-christelijk heidendom. De antichrist werkt strategisch en programmatisch: elke herinnering aan de God van de Bijbel moet uitgewist en vernietigd worden.
Gebed
Het is ons vurig gebed, en ik hoop ook de uwe, dat Stichting Sense mag bijdragen aan het doen terugkeren van mensen die zijn afgedwaald van de waarheid, al is het maar voor een enkeling: Broeders en zusters, als een van u afdwaalt van de waarheid en een ander laat hem daarheen terugkeren, dan mag hij weten: wie een zondaar van het dwaalspoor terugbrengt, redt hem van de dood en wist tal van zonden uit (Jak.5:19,20).