Een Bijbels antwoord op New Age spiritualiteit

C:\Stichting Sense\LOGO stichting SENSE.jpg

Rubriek New Age en nieuwe spiritualiteit
Titel Een Bijbels antwoord op New Age spiritualiteit
Lezing door Pater Amedeus van der Staay, werkgroep Bijbel of New Age
Plaats, datum Utrecht, 27 maart 1993
Korte inhoud Hoe verhoudt de spiritualiteit van het christendom zich tegenover die van New Age? Wat moet onze houding zijn?
Trefwoorden spiritualiteit, New Age
Bronnen Bijbel

Een Bijbels antwoord op New Age-spiritualiteit

Inleiding

Pater Amedeus als rooms-katholiek geestelijke, levend in een kloostergemeenschap, geeft hier zijn persoonlijke ervaring in de omgang met God. Vanuit zijn roeping en gedurende een bewogen leven constateert hij, dat zijn persoonlijke relatie met Jezus wezensvreemd is aan de spiritualiteit van New Age. Zijn verhaal is dan ook een waarschuwing voor valse religie.

Wat is spiritualiteit?

Daarmee werd oorspronkelijk bedoeld: ‘het geestelijk karakter van de ziel’. Nu wordt spiritualiteit meer gezien als een vorm van geestelijk leven (bijvoorbeeld die van de Dominicanen of Benedictijnen). Beide visies benadrukken een bepaald aspect van het evangelie. Protestanten verstaan onder spiritualiteit meer het geestelijk leven in het algemeen. Maar hoe verhoudt de spiritualiteit van het christendom zich tegenover die van New Age? We onderscheiden drie verschillen:

 

  1. God wordt in New Age gereduceerd tot een onpersoonlijke kracht, een nirwana, waarin je als mens tenslotte wordt opgelost. Men kent geen persoonlijke God, met wie je een relatie kunt hebben. God is niet ‘Iemand’, maar ‘iets’;
  2. Jezus Christus is een tweederangs profeet en al min of meer afgeschaft. Het Vissentijdperk (periode van het christendom volgens New Age) is voorbij en nu komt het tijdperk van de Waterman. Hier leren we gelukkig te zijn en hoe we van de aarde een paradijs maken;
  3. Tegenover het bagatelliseren van God en Jezus Christus zien we in New Age de mens in het centrum staan. Hij is drager van de goddelijkheid. De mens is eigenlijk god en door zijn kracht en inzet zal het met de wereld goed komen.

Godservaring

Godservaring is een onderdeel van het geestelijk leven. Zoals we lezen bij Judas: “Let niet op onze dromers met hun ingebeelde visioenen, om niet als hen te doen, want zij bevlekken hun lichaam, verwerpen wat heerschappij heet en beschimpen de hemelse machten” (Judas, vers 8). Hier is sprake van demonische namaak van godservaring. Wij herkennen hier New Age. Zij, die visioenen krijgen, zijn niet béter dan anderen, niet méér geheiligd. Bileam werd gedwongen om Israël te zegenen, maar later heeft hij de koning van Midjan geholpen Israël te verleiden tot afgodendienst aan de Baäl. Als profeet functioneerde hij dus niet naar Gods bedoeling en is ten slotte in de strijd tegen Israël gevallen.

Hoe moeten wij bijzondere manifestaties van God inschatten? Wat we van God menen te hebben ontvangen moeten we onder kritiek stellen, toetsen aan Gods Woord. Als iemand dat niet wil is diens ‘openbaring’ niet serieus. Zelf heb ik godservaringen beleefd, die mijn leven diepgaand hebben beïnvloed. Met afgrijzen zie ik, hoe God in New Age wordt teruggedrongen. In september ’45 ben ik vanuit de illegaliteit in het klooster gekomen. In de oorlog leefde je bij de dag en je wist: als ze me pakken ben ik er morgen niet meer. Je zorgde dat in de relatie met God je ‘papieren in orde waren’. Ik heb nooit de behoefte gevoeld om mijn relatie met God te vervangen door meditaties in yoga of zen; iets beters zou ik nergens kunnen krijgen…

Als ik antwoord geef op New Age, vraag ik allereerst: “Wie is God?” In mijn persoonlijke godservaringen heb ik iets gezien van de duizelingwekkende, alle grensoverschrijdende grootheid van God. In het klooster, op een vroege morgen voor het ochtendgebed in de kerk, wist ik dat er iets bijzonders zou gebeuren. Tijdens dat gebed kreeg ik bij vol bewustzijn de volgende ervaring (géén droom!): ik reed met grote snelheid. Opeens zweefde ik op een plaats vol oneindig licht. Maar ik kon me gewoon bewegen en rustig om me heen kijken. Ik was geweldig blij. Links onder mij werd het wat donkerder en in dat donkere gedeelte schitterde iets heel moois, ter grootte van een walnoot. De Vader zei tegen mij: “Dat is het heelal..” Ik wíst dat het de Vader was. Heel merkwaardig. Voor mij zag ik grote wolkenformaties en ik wist: daarachter is de hemel. Op een amicale toon, aangepast aan mijn kleinheid, hoorde ik de Vader zeggen: “En, jongen, wat vind je hiervan?” Ik genoot op een onuitsprekelijke wijze. Na een tijdje merkte ik opeens dat ik weer op mijn plaats in het koor stond. Het duurde 14 dagen voordat die diepe vreugde weg was. Het werd iedere dag een stukje minder. Later heb ik navraag gedaan bij de faculteit Astronomie te Utrecht. Daar hoorde ik dat de grootte van ons heelal nu berekend wordt op 20 miljard lichtjaar. Ik berekende dat ik in mijn visioen op een afstand van 700 miljard lichtjaar van de aarde was … zo groot is onze God! Tegelijk spreekt deze grote God, mij, klein mensje, heel persoonlijk aan! Hij doet dat op een zo liefdevolle en toch eenvoudige wijze dat ik daar helemaal beduusd van was. Dit breng ik in tegen het denken van New Age: dat God geen Persoon zou zijn.

Wie is Jezus? Tegenwoordig ligt een zware nadruk op het menszijn van Jezus, maar ik denk dat Hij toch meer is. Immers: “In en door Hem is alles geschapen” (Kolossenzen 1:16).

In mijn bediening als exorcist heb ik jarenlang te maken gehad met demonische machten. De Heer heeft mij in een visioen geplaatst aan de rand van een open plek in een bos. In dat bos hing een tastbare dreiging van demonische aard. Opeens liep er Iemand statig en rustig van links naar rechts over die open plek, gekleed in een prachtig lang wit kleed. Ik wist dat het de Heer was. Zijn gezicht kon ik niet zien. Ik wilde direct naar Hem toe, maar ik voelde Zijn heiligheid en mijn zondigheid: ik kon niet. Toen de Heer voorbij was en ik Hem op de rug zag, waagde ik de sprong en greep Hem bij Zijn bovenarm. Tot mijn verbazing voelde ik Zijn lichaam, zelfs Zijn lichaamswarmte door Zijn kleed heen. Ik zakte op mijn knieën en de Heer draaide zich rustig om. Majestueus en nobel was Hij, ik kan het niet anders zeggen. Er ging een diepe shalom van Hem uit. In Zijn hand had Hij een soort beker. Terwijl ik vergeefs zocht naar de betekenis van dit visioen zei de Heer: “Al de wateren van de oceanen kunnen in deze beker…”

Ik was stomverbaasd. Hoeveel kubieke kilometer groot zou die beker dan zijn? De Heer draagt dat zomaar met één hand… Natuurlijk, in en door Hem is alles geschapen, maar ik moest dit toch wel even verwerken. Maar ik had het idee dat ik nog niet alles had begrepen. Toen zei de Heer: “Dit moet je Bijbels verstaan”. Toen ging me een licht op. In de Bijbel zijn grote wateren vaak het beeld van bedreigende duistere machten (bijvoorbeeld Psalm 74 en 93). De Heer zei dus eigenlijk: alles van demonische aard, wat jou kan bedreigen, is voor Mij niet meer dan een storm in een glas water! In de kracht van de Heer mogen wij het woord ‘angst’ voor elke demonische manifestatie schrappen. De majesteit van de Heer die uit dit visioen sprak, was zó grandioos (Efeze 1: 20-23) … schitterend! Dit kan ik getuigen tegen al de ondermijnende pogingen van New Age om Jezus aan de kant te zetten.

Tegenover die grootheid van God en Jezus staat onze kleinheid. Alle hoogmoed en zelfzucht moet eruit als wij willen dat de Heer maximaal door ons kan functioneren. Zolang wij ons verbeelden iets te zijn, kan de Heer niet door ons heen werken. Ik zou wel nederig willen zijn, maar dan niet vanuit míjn normen, maar omdat de Heer vindt dat ik nederig (waarachtig) van hart ben (“Hij, de Waarachtigheid zelve, heeft de waarachtigen lief”, Psalm 11). In die richting wil ik groeien…

Enige tijd later, bij een bezoek aan een gehandicapte vrouw, zegt zij midden in het gesprek opeens tegen mij: “De Heer zegt dat jij een grote nul bent!”. Ik was heel verbaasd, maar ik wist dat dit een woord van de Heer was. Heel merkwaardig, dat wéét je gewoon. Maar ik wist niet wat de Heer daarmee bedoelde. Daarom vroeg ik Hem in mijn gebed uitleg. Ik zag het volgende: een groot hek met siersmeedwerk. Om de zoveel meter stond een fraai gemetselde pilaar om het hekwerk overeind te houden. In het eerste compartiment van dat hek bevond zich, ingebouwd, een kunstig en meer dan levensgroot vergulde ‘1’. Ik liep langs het hek en zag, dat in het tweede compartiment een grote ‘2’ was verwerkt. En even verder een grote ‘3’. Daarna een ‘4’, ‘5’, tot en met ‘9’. Daarna kwam een grote ‘0’. Wat zie ik? Door die grote ‘0’ komt de Heer rustig naar buiten wandelen….! Dit wilde Hij dus zeggen: “Pas als jij, klein schepseltje van Mij, je realiseert dat je eigenlijk niet meer bent dan een grote nul, kan Ik door die grote nul heen functioneren en Mijn werk doen. Maar zolang jij je nog een 1, een 2, of meer acht, lukt Mij dat niet.”

De strijd

Als wij effectief New Age willen bestrijden, moeten wij ons realiseren dat we van top tot teen Gods schepping zijn. Aan ons is geen vierkante millimeter die wij niet van God hebben gekregen. Dit behoort onze basishouding te zijn in de strijd tegen New Age. Ik denk wel eens, dat God veel mensen niet durft te gebruiken voor Zijn werk, omdat Hij bang is dat zij zich gaan verheffen. Daarom is nederigheid de moeilijkste van alle deugden. Onze eigendunk en zelfzucht steken steeds weer de kop op.

In New Age zien we hoe hoogmoed, waar de duivel achter steekt, tot in het absurde wordt gecultiveerd. Hoe meer wij erin slagen een tegenovergestelde houding eigen te maken, des te beter zijn wij in staat de goede strijd te strijden. Dit kan ik getuigen tegenover de claim van New Age, dat de mens ‘goddelijk’ zou zijn.

Spiritualiteit zie ik in het licht van het grote gebod: “Gij zult de Heer uw God liefhebben met geheel uw hart en met geheel uw ziel en met geheel uw verstand. En gij zult uw naaste liefhebben als uzelf” (Matteüs 22:34-40). Geloof moet je ‘doen’. Dus niet alleen erover praten. Over spiritualiteit kun je praten, vrijblijvend en rationeel, maar dat is het niet. Spiritualiteit is: met je hele wezen invullen van datgene wat de Heer je aanreikt.

Conclusie

De mens is schepsel, geen god. Kern van Bijbelse spiritualiteit is een persoonlijke relatie met Jezus Christus. Besef van zonde, nederigheid en afhankelijkheid van de levende God leiden tot Bijbelse spiritualiteit. New Age en alle vormen van religiositeit die de Bijbelse God miskennen, leiden tot afgoderij en zelf vergoddelijking met bijbehorende valse spiritualiteit. Ware spiritualiteit eert God en zoekt geen persoonlijk voordeel. God schenkt geloofservaring uit louter genade. De gelovige weet op grond van de Bijbel valse spiritualiteit achter New Age te ontmaskeren.